Er zijn momenten in je leven waarop je denkt: Had ik dit maar eerder geweten. Dat dacht ik dus precies toen ik voor het eerst verhalen las over een overgangsconsulente. Want hoewel ik al maanden (eigenlijk jaren) worstelde met vermoeidheid, opvliegers, stemmingswisselingen en gewoon… mezelf niet meer zijn, had ik nog nooit van haar bestaan gehoord.
Totdat een vriendin me zei: “Waarom ga je niet eens langs bij een overgangsconsulente?”
Een wát? dacht ik. Nooit van gehoord. Dus voor mij een goede reden om een blog te schrijven over een overgangsconsulent.
In deze blog vertel ik je alles over wat een overgangsconsulente doet, hoe ze je kan helpen tijdens de overgang en – heel praktisch – waar je er een kunt vinden. Want geloof me: je hoeft dit niet allemaal alleen te doen.
Wat doet een overgangsconsulente?
Een overgangsconsulente is een gespecialiseerde zorgprofessional die vrouwen begeleidt in de overgangsfase. Dat klinkt simpel, maar is zó waardevol. Ze weet alles over hormonen, de verschillende fasen van de overgang, klachten en mogelijke behandelingen. Ze kijkt naar het geheel: niet alleen naar je medische situatie, maar ook naar je leefstijl, je mentale gezondheid en je persoonlijke wensen.
Waar je huisarts of gynaecoloog vaak weinig tijd heeft en vooral kijkt naar ‘ziekte’ of ‘afwijkingen’, kijkt de overgangsconsulente naar jou als vrouw. Naar wie jij bent, hoe je leeft, wat je voelt en wat je nodig hebt. En dat maakt een wereld van verschil.
Hoe herken je dat je in de overgang bent?
Veel vrouwen denken bij de overgang vooral aan opvliegers en het uitblijven van de menstruatie. Maar de overgang is zoveel meer dan dat. De hormonale veranderingen in je lichaam beïnvloeden bijna alles: je humeur, je energieniveau, je slaap, je gewicht, je concentratie en zelfs je hartslag of je libido.
En omdat deze klachten vaak geleidelijk komen, of op andere klachten lijken (zoals stress, burn-out of depressie), worden ze lang niet altijd herkend – ook niet door artsen. Dat is waar een overgangsconsulente het verschil maakt: zij kijkt specifiek naar het totaalplaatje van overgangsgerelateerde klachten.
Hoe helpt een overgangsconsulente jou?
Een consult bij een overgangsconsulente is vaak een openbaring. Geen haast, geen ‘volgende patiënt’-gevoel, maar rust, ruimte en oprechte aandacht. Ze helpt je onder andere met:
1. Inzicht in jouw klachten
Een overgangsconsulente helpt je om je klachten beter te begrijpen. Heb je last van prikkelbaarheid, somberheid, vergeetachtigheid of spierpijn? Grote kans dat je dacht: ik word gewoon oud of ik ben overspannen. Maar vaak zijn het allemaal symptomen van hormonale veranderingen.
Door dit te herkennen, kun je eindelijk stoppen met aan jezelf twijfelen – en starten met gerichte hulp.
2. Educatie over je lichaam en hormonen
Je krijgt uitleg over wat er in je lichaam gebeurt. Wat doen oestrogeen en progesteron? Wat betekent het als je cyclus verandert? Hoe werken hormonale schommelingen door op je brein, je spieren en je humeur? Het geeft zoveel rust om te begrijpen waarom je je zo voelt.
3. Persoonlijk leefstijladvies
Een groot deel van de klachten kan worden verlicht door aanpassingen in je leefstijl. Denk aan voeding, beweging, slaap, stressmanagement en eventueel suppletie. Maar iedereen is anders – en dat snapt een overgangsconsulente. Daarom krijg je advies op maat, afgestemd op jouw leven en jouw voorkeuren.
4. Informatie over behandelingen
Van hormonale substitutietherapie (HST) tot natuurlijke supplementen zoals rode klaver of maca – een overgangsconsulente kent de voor- en nadelen van verschillende behandelingen en helpt je keuzes maken die bij jou passen. En als het nodig is, verwijst ze je door naar een huisarts of specialist.
5. Mentale en emotionele ondersteuning
De overgang is niet alleen lichamelijk zwaar, maar ook mentaal. Je verandert, en dat kan veel impact hebben op je zelfbeeld, relaties en werk. Een overgangsconsulente biedt een luisterend oor, zonder oordeel, en helpt je de balans terug te vinden.
Mijn eigen ervaring: eindelijk erkenning
Toen ik eindelijk besloot een afspraak te maken met een overgangsconsulente, zat ik er doorheen. Ik had het gevoel dat ik langzaam uit elkaar viel, zowel fysiek als emotioneel. Maar al na één gesprek voelde ik: ik ben niet gek. En ik ben niet de enige.
Ze luisterde, stelde vragen waar ik zelf nog niet eens over had nagedacht, en legde rustig uit wat er in mijn lijf gebeurde. Ik ging naar huis met inzicht, een plan van aanpak en – het allerbelangrijkste – hoop.
Wanneer ga je naar een overgangsconsulente?
Er is geen ‘juiste’ timing, maar als je tussen de 40 en 60 jaar bent en merkt dat je klachten hebt die je niet goed kunt plaatsen (vermoeidheid, slaapgebrek, somberheid, opvliegers, angstgevoelens, pijnlijke spieren, libidoverlies enzovoort), dan is het zeker verstandig om eens een afspraak te maken.
Ook als je jonger bent maar al vroege klachten ervaart – bijvoorbeeld na een operatie of door medicatie – kun je bij haar terecht. Wacht niet tot je uitgeput bent. Gun jezelf eerder de juiste hulp.
Waar vind je een overgangsconsulente?
In Nederland zijn overgangsconsulentes aangesloten bij de Nederlandse Vereniging voor Overgangsconsulenten (NVOC). Op hun website kun je eenvoudig zoeken naar een erkende consulente bij jou in de buurt:
Sommige overgangsconsulentes werken samen met huisartsen of vrouwenpoli’s. Andere hebben een zelfstandige praktijk. De kosten voor een consult liggen meestal tussen de €60 en €100, en sommige aanvullende zorgverzekeringen vergoeden (een deel van) de kosten.
Een waardevolle investering in jezelf
De overgang is een natuurlijke levensfase, maar dat betekent niet dat je er ‘gewoon doorheen’ moet. Het is een periode waarin je lichaam en geest veel doormaken – en daar mag je ondersteuning bij vragen.
Een overgangsconsulente is er speciaal voor jou. Om je te begeleiden, om je te steunen, en om samen te kijken naar wat jij nodig hebt om deze fase niet alleen te overleven, maar ook goed te doorléven.
Als jij dit leest en denkt: misschien is dit ook iets voor mij, dan wil ik je maar één ding zeggen: doe het. Gun het jezelf.
