De overgang is een natuurlijke, maar vaak ook uitdagende fase in het leven van een vrouw. De ene vrouw vliegt er relatief rustig doorheen, terwijl de ander zich maanden- of zelfs jarenlang uit balans voelt. Opvliegers, stemmingswisselingen, slecht slapen, gewichtstoename, prikkelbaarheid en vermoeidheid: het zijn maar een paar van de klachten die kunnen opduiken.

Het goede nieuws? Je hoeft niet machteloos toe te kijken. In deze blog deel ik praktische tips en inzichten over hoe je op een positieve en bewuste manier kunt omgaan met overgangsklachten – lichamelijk én mentaal.

Wat gebeurt er in je lichaam tijdens de overgang?

De overgang, ook wel de menopauze genoemd, is een periode waarin de hormoonhuishouding van een vrouw drastisch verandert. De productie van oestrogeen en progesteron neemt af, wat invloed heeft op vrijwel elk systeem in je lichaam: van je hersenen tot je huid, van je botten tot je humeur.

Deze hormonale schommelingen zijn de oorzaak van de meeste overgangsklachten. En hoewel dit normaal is, betekent het niet dat je er niets aan kunt doen.

Veelvoorkomende klachten

Iedere vrouw ervaart de overgang anders, maar de volgende klachten komen veel voor:

• Opvliegers en nachtelijk zweten
• Slaapproblemen
• Stemmingswisselingen en prikkelbaarheid
• Vermoeidheid en energiedips
• Gewichtstoename (vooral rond de buik)
• Verminderd libido
• Droge huid en slijmvliezen
• Concentratieproblemen en vergeetachtigheid

Sommige vrouwen ervaren één of twee van deze symptomen, anderen krijgen te maken met een hele waslijst. En wat het nog lastiger maakt: veel klachten worden niet direct als “overgangsgerelateerd” herkend. Daardoor blijven vrouwen soms jaren zoeken naar een verklaring.

Praktische tips om met overgangsklachten om te gaan

De overgang kun je niet stoppen – maar je kunt wél invloed uitoefenen op hoe je je erbij voelt. Hier zijn 7 praktische manieren om overgangsklachten te verminderen of hanteerbaar te maken:

1. Beweeg dagelijks (zonder obsessie)

Regelmatige beweging helpt bij het verminderen van opvliegers, verbetert je slaap, versterkt je botten en zorgt voor een betere stemming. Je hoeft echt geen marathons te lopen: wandelen, fietsen, yoga of lichte krachttraining zijn al effectief.

Tip: Ga elke dag 30 minuten naar buiten. Frisse lucht en daglicht doen wonderen voor je humeur en je biologische klok.

2. Eet voor je hormonen

In de overgang heeft je lichaam andere behoeften. Vermijd bewerkte suikers, alcohol en snelle koolhydraten, omdat die je bloedsuiker (en dus je stemming en energie) overhoop gooien.

Kies in plaats daarvan voor:

• Groenten (veel!)
• Eiwitten (vis, peulvruchten, noten)
• Gezonde vetten (avocado, olijfolie, vette vis)
• Complexe koolhydraten (volkoren granen)
• Voldoende water

Fyto-oestrogenen (zoals in lijnzaad, soja, en rode klaver) kunnen ook helpen bij het ondersteunen van de hormonale balans.

3. Slaap is heilig

Slaapproblemen zijn een van de meest frustrerende klachten tijdens de overgang. Je wordt vaker wakker, zweet je kapot of ligt te piekeren. Zorg voor een rustige slaaproutine:

• Ga op vaste tijden naar bed
• Vermijd schermen 1 uur voor het slapen
• Zorg voor een koele, donkere slaapkamer
• Beperk cafeïne en alcohol

Heb je toch moeite met slapen? Magnesium of melatonine (in overleg met je huisarts) kunnen ondersteunend zijn.

4. Neem je emoties serieus

Stemmingswisselingen, angsten, somberheid – het hoort er allemaal bij, maar dat maakt het niet minder zwaar. Praat erover. Met je partner, vriendinnen of een therapeut. Je hoeft dit niet alleen te dragen.

Ook mindfulness, ademhalingsoefeningen of journaling kunnen helpen om je hoofd rustiger te maken en je emoties te reguleren.

5. Kies voor natuurlijke ondersteuning (zoals supplementen)

Er zijn veel natuurlijke middelen die kunnen helpen bij overgangsklachten. Enkele populaire opties:

• Rode Klaver (fyto-oestrogenen, goed bij opvliegers)
• Salie (tegen nachtelijk zweten)
• Magnesium (goed voor slaap en stemming)
• Ashwagandha (stressregulerend)
• Ymea of Promensil (combinatiesupplementen specifiek voor de overgang)

Let op: overleg altijd met een arts of apotheker, zeker als je al medicatie gebruikt.

6. Pas je verwachtingen aan

Een van de grootste valkuilen in deze periode is dat we “door willen gaan zoals altijd”. Maar je lichaam heeft andere plannen. Dat betekent niet dat je faalt – het betekent dat je lijf aangeeft dat er iets verandert.

Gun jezelf pauze. Neem rust als je moe bent. Zeg “nee” wat vaker. Vraag om hulp. Je hoeft niet altijd sterk te zijn.

7. Weet dat je niet alleen bent

Misschien wel de belangrijkste boodschap: je bent niet gek. Wat jij voelt, ervaren miljoenen vrouwen ook. De overgang is geen zwaktebod, maar een levensfase. En net als puberteit, zwangerschap of moederschap mag het ruimte krijgen – in je agenda én in het gesprek met anderen.

Waarom praten over de overgang zó belangrijk is

Er rust nog steeds een taboe op de overgang. Vrouwen durven zich vaak niet uit te spreken, bang om “zeurderig” of “instabiel” gevonden te worden. Terwijl de impact op je dagelijks leven enorm kan zijn.

Gelukkig komt daar langzaam verandering in. Steeds meer vrouwen delen hun verhaal – op social media, in boeken, of gewoon aan de keukentafel. Door te praten, ontstaat herkenning. En herkenning is het begin van steun.

Dus: praat. Met je collega’s, je vriendin, je huisarts. De overgang mag uit de schaduw.

Wanneer naar de huisarts?

Sommige klachten zijn zo heftig dat zelfmanagement niet genoeg is. Ga naar de huisarts als je:

• Heel slecht slaapt of voortdurend uitgeput bent
• Zware stemmingsklachten hebt
• Hevige menstruaties of bloedingen krijgt
• Twijfelt of het wel “gewoon de overgang” is
• Denkt aan hormoontherapie (HST)

Er zijn medische behandelingen die je kunnen helpen – je hoeft niet door te ploeteren.

Tot slot: Zie de overgang als een kans

Ja, de overgang is pittig. Maar het is ook een moment van herijking. Wie ben je? Wat wil je? Waar wil je energie aan geven?

Veel vrouwen ontdekken in deze periode dat ze eindelijk wat beter voor zichzelf mogen zorgen. Dat ze grenzen mogen stellen. Dat ze rust verdienen.

Laat deze fase dus niet alleen een strijd zijn – maar ook een startpunt. Van leven in balans, op jouw manier.

Ben jij in de overgang en herken je deze klachten? Wat helpt jou het meest? Deel je ervaring – je verhaal kan anderen helpen.